Drogi Rodzicu,

Jeśli zastanawiasz się, czy od września zapisać dziecko na grupowe zajęcia językowe czy opłacić mu lekcje indywidualne, spróbujemy wyjaśnić, na czym polega różnica pomiędzy takimi formami nauki z punktu widzenia Twojego dziecka.

Celem lekcji indywidualnych dla dzieci w wieku szkolnym powinno być uzupełnienie ewentualnych braków z zakresu gramatyki czy słownictwa oczekiwanych od ucznia na danym poziomie zaawansowania językowego i/lub wsparcie i pomoc w przełamywaniu barier związanych z formułowaniem wypowiedzi ustnych. Czas przeznaczony na zajęcia takie powinien być możliwie krótki, by dziecko jak najszybciej mogło dołączyć do grupy rówieśniczej uczącej się na podobnym poziomie. Praca z uczniami w niewielkich grupach – a w naszych szkołach są to grupy maksymalnie 8-osobowe – pozwala na koordynację pracy w taki sposób, aby zajęcia były atrakcyjne i cechowały się zmienną dynamiką – by nauczyciel nie był wyłącznie wykładowcą i oceniającym, lecz organizatorem, przewodnikiem i mentorem. 

W czasie zajęć wspieramy przedsiębiorczość naszych uczniów, zachęcamy do kreatywności, uczymy samodzielności w poszukiwaniach oraz brania odpowiedzialności za swoje wyniki. Obserwacja kolegów, którzy raz odnoszą sukces, a raz porażkę, pomaga zrozumieć, że każdy ma prawo pomylić się i popełnić błąd, a z błędów własnych i cudzych można wiele się nauczyć. Motywacja ucznia wzrasta zatem, bo razem jest raźniej – można dzielić smak zwycięstwa, a w razie porażki – pocieszać się i wspomagać. 

Zajęcia prowadzone przez dłuższy czas w formule 1:1 (uczeń i nauczyciel) pozbawiają dziecko naturalnego sposobu komunikowania się poprzez dialog i wymianę informacji (pytania i odpowiedzi) czy kooperację przy realizacji zadań i projektów językowych. Izolacja od grupy rówieśniczej powoduje, że dziecko nie podejmuje pobudzającego wysiłku społecznego i sprawia, że szybko dopada je uczucie znudzenia. Nauczyciel sprawuje nad nim ciągłą kontrolę, praca wymagana jest non-stop na najwyższym poziomie skupienia, a to może męczyć i deprymować. W chwili zwątpienia nauczyciel jest jedynym źródłem, do którego dziecko może się zwrócić. Bardzo szybko może więc zacząć przybierać postawę bierną i zaprzestać podejmowania samodzielnych prób poszukiwania odpowiedzi. Uczeń indywidualny oczekuje stałej asysty nauczyciela, ponieważ wokół nie ma nikogo innego. W grupie natomiast dziecko ma szansę przybierać różne role: lidera, koordynatora, wspierającego, badacza czy kontrolującego. W prawdziwym życiu prywatnym i zawodowym, stale z kimś współpracujemy, dlatego ważnym jest, aby mieć szansę na takie pierwsze próby w bezpiecznym, znanym sobie zespole, jakim jest grupa rówieśnicza.

Czasami jednak dziecko przekonuje swoich rodziców, że wolałoby uczestniczyć w zajęciach indywidualnych, ponieważ ma ku temu ważne powody. Może to być czasowa potrzeba poświęcenia uwagi tylko jemu, niechęć do danej grupy czy nauczyciela, trudność dopasowania zajęć grupowych do napiętego grafiku ucznia, czy też inny, istotny dla niego powód. Zawsze warto wysłuchać jego argumentów przemawiających za tą formułą zajęć i wspólnie zastanowić się, czy jest to słuszna i jedyna droga. Lekcje indywidualne są w Polsce bardzo rozpowszechnione, panuje wręcz na nie moda, a dzieci czują się nobilitowane, gdy korepetytor odwiedza je w domach. Moją rolą nie jest pisać dziś o jakości tych zajęć, a z doświadczenia wiem, że bywa ona różna – w szczególności, gdy zajęcia oferują osoby bez gruntownego przygotowania zawodowego. Ważniejszym jest, by dziecko, uczestnicząc w takich zajęciach, nauczyło się samodzielności – a nie przyzwyczajało się do sytuacji, w której ktoś odrabia za nie zadania domowe i przerabia testy z podręcznika realizowanego w szkole powszechnej.

Nauka języka powinna odbywać się w warunkach jak najbardziej zbliżonych do naturalnych: w formie rozmów, dyskusji, prezentacji przed widownią, językowych gier zespołowych, czy tematycznych projektów poszerzających wiedzę (nie tylko językową). Rolą nauczyciela jest takie planowanie zajęć, aby uczniowie o różnych predyspozycjach, cechach osobowości i tempie pracy mogli ze sobą współpracować, zdrowo rywalizować i korzystać z zajęć w najwyższym stopniu.